Czym są odpady i jak powstają?

Odpadami nazywamy wszystkie zużyte, niepotrzebne i nieprzydatne w miejscu i w czasie substancje lub przedmioty. Powstają one w wyniku działalności człowieka, który jest ich wytwórcą i posiadaczem. Każdy człowiek pozbywa się, zamierza się pozbyć lub obowiązany jest do pozbycia się odpadów.

Klasyfikacja odpadów

Zasadniczo odpady dzielimy na dwie kategorie: przemysłowe i komunalne. W obu grupach możemy wyodrębnić odpady niebezpieczne. Odpady komunalne powstają w gospodarstwach domowych w wyniku bytowania człowieka, a odpady przemysłowe – w wyniku działalności gospodarczej. Odpadami są także pozostałości po produkcji substancji i przedmiotów.

Czym jest katalog odpadów?

Katalog odpadów jest aktem prawnym obowiązującym w krajach Unii Europejskiej, który klasyfikuje odpady wedle źródła ich powstawania, a także wedle właściwości i składników powodujących, że odpady są niebezpiecznymi. Dokument zawiera 20 grup odpadów: 19 dotyczących odpadów przemysłowych i 1 dotyczącą odpadów komunalnych. W każdej z nich wyróżniamy podgrupy, rodzaje oraz kody odpadów, ze wskazaniem tych niebezpiecznych. Katalog określa źródła powstawania odpadów przemysłowych w takich branżach gospodarki jak: paliwowo-energetyczna, metalurgiczna, chemiczna, elektromaszynowa, budowlana, drewno-papiernicza, medyczna, weterynaryjna, rolnicza.

Zagospodarowanie odpadów przemysłowych

Procesy produkcyjne wiążą się z powstawaniem odpadów, które należy odpowiednio zagospodarować, tak by nie stanowiły zagrożenia dla środowiska naturalnego. Zakłady wytwarzające odpady powinny dążyć do ograniczenia ich ilości i w pierwszej kolejności poddawać je odzyskowi (tzw. recykling). Jeśli jest on niemożliwy wtedy odpady można unieszkodliwić. Procesy odzysku oraz unieszkodliwiania odpadów powinny być organizowane w miejscach powstawania odpadów lub jak najbliżej tych miejsc. Można zlecić gospodarowanie odpadami wytwarzanymi przez przedsiębiorstwo innej firmie.

Zagospodarowanie odpadów komunalnych

Odpady komunalne są odbierane w ramach gminnego systemu gospodarki odpadami i również podlegają najpierw odzyskowi. Ich unieszkodliwienie odbywa się za pomocą składowania, spalania lub kompostowania. Odpady komunalne nie są jednorodne. Zawierają papier, tworzywa sztuczne, opakowania plastikowe, szklane, metalowe, odpady biodegradowalne, a także farby, lakiery lub tusze. W celu zwiększenia poziomu recyklingu wedle wymogów unijnych, w Polsce jest wprowadzany pięciopojemnikowy system segregacji odpadów komunalnych.